Rehabilitacja ruchowa łączy i wykorzystuje znane i cenione na świecie metody rehabilitacyjne. Nie pracujemy jedną metodą, ale z każdej wybieramy to, czego dziecko najbardziej potrzebuje w danym momencie. Głównymi narzędziami naszej pracy są: NDT Bobath, PNF uzupełniane o elementy Kinesiology Taping, terapii tkanek miękkich, trójpłaszczyznowej terapii stóp, masażu leczniczego, poizometrycznej relaksacji mięśni i innych.

Do terapii wykorzystujemy również kombinezony Adeli, Atlant, ruchomą bieżnię i podnośnik sterowany na szynie – system reedukacji chodu, Innowalk Pro i MOTOmed gracile 12.

Indywidualny trening chodu na bieżni poprawia siłę mięśniową kończyn dolnych oraz napięcie mięśni posturalnych budując prawidłowy wzorzec chodu.

Natomiast w przypadku złożonych ruchowych ograniczeń dziecka wspomaganie w podnośniku jest jedynym sposobem na wykonywanie kroków i umożliwia dziecku poznanie doświadczeń ruchowych nieobecnych w jego samodzielnej aktywności.

Nasza terapia nastawiona jest na osiąganie celów funkcjonalnych, czyli takich, które pozwalają zdobyć dziecku jak największą samodzielność, a są w zasięgu aktualnych możliwości dziecka.

Razem z rodzicami ustalamy cel terapii, by następnie podjąć współpracę w jego realizacji. Terapię rozszerzamy o instruktaż dzięki któremu będą mogli prowadzić rehabilitację w domu.

Kombinezon składa się z kamizelki, spodenek, wyprofilowanych nakolanników. Wszystkie elementy kostiumu łączą się ze sobą za pomocą gumowych cięgien wpływających na czynność mięśni. O sposobie regulacji napięcia gum w kombinezonie decyduje terapeuta i powinien on wynikać ze szczególnej analizy sił działających na każdy staw, oceny działania mięśni na poszczególne stawy, zmian napięcia mięśni przy zmianach pozycji, istniejących przykurczy w stawach i odruchów patologicznych.

Cel terapii w kombinezonach:

Kostium wraz z upięciami stanowi zewnętrzną formę układu mięśniowego, dzięki czemu prowadzona w nim terapia:

• rozwija i wzmocnienia większości partii mięśniowych,
• normalizuje napięcie mięśniowe,
• redukuje patologiczne synergie mięśniowe,
• wpływa na wzorce postawy,
• poprawia motorykę tułowia, kończyn górnych i dolnych w kierunku zbliżonym do fizjologicznego i przebudowuje patologiczne stereotypy ruchowe.

Poprzez dostarczanie impulsacji przedsionkowo-proprioceptywnej (czucie głębokie) młodzi pacjenci mają możliwość:

• nauki wzorców globalnych w chodzie i reedukacji chodu,
• poprawy równowagi,
• poprawy koordynacji ruchowej,
• poprawy funkcji precyzyjnych.

W czasie przebywania w kombinezonie pacjent powinien być stale motywowany do pracy w pozycjach wyższych, pionizowany i w zależności od jego możliwości zachęcany do mówienia i wykonywania różnych czynności jak granie w piłkę, chodzenie samodzielnie lub z pomocą. Istotne jest również włączanie do pracy najlepiej w różnych płaszczyznach kończyn górnych i głównie ich najbardziej dystalnych (odległych) części: prostowanie dłoni, supinacja przedramion, ruchy manipulacyjne palców. Fizjoterapeuta stale koryguje ewentualne nieprawidłowości ruchów, kontroluje postawę dziecka, przenoszenie ciężaru ciała, pozycję głowy, strukturę kroku i prawidłowe obciążanie stóp.

Skuteczność terapii w kombinezonach

Oddziaływanie kombinezonów zależy od stopnia porażenia, charakteru, rozległości i intensywności patologicznych synergii mięśniowych, dystrybucji napięcia mięśniowego, obecności przykurczów funkcjonalnych i organicznych w stawach kończyn, szczególnie w stawach biodrowych i skokowych oraz motywacji dziecka. Kombinezon jako narzędzie stosowane w rehabilitacji pozwala terapeucie na wykorzystanie stosowanych przez niego metod, dlatego bardzo ważna jest wiedza, kreatywność terapeuty i indywidualne podejście do pacjenta.

Wskazania do stosowania kombinezonu:

• mózgowe porażenie dziecięce,
• opóźnienie psychoruchowe,
• atetoza,
• ataksja,
• spastyczność,
• wzmożone napięcie mięśniowe,
• obniżone napięcie mięśniowe,
• autyzm,
• udary mózgu,
• zespół Downa,
• stany pooperacyjne oraz po uszkodzeniu narządu ruchu.

Twórczynią metody „Kinezyterapia w medyko-konduktywnej rehabilitacji chorób ośrodkowego układu nerwowego o charakterze nabytym i wrodzonym” jest prof. Walida Adimowna Isanowa. Metoda ta została oparta na znanej i powszechnie stosowanej metodzie PNF. Istotą opracowanej neurodynamicznej metody jest aktywacja ośrodkowego układu nerwowego poprzez wykonywanie odpowiednich ćwiczeń przez pacjenta (spiralne lub przekątne ruchy) w kombinezonie Atlant.

Kombinezon Atlant, jako opatentowany sposób kinezjoterapii, jest wykonany z gęstej specjalnej tkaniny, w której umieszczone są elastyczne powietrzne komory. Do komór tłoczone jest powietrze za pomocą kompresora. Ciśnienie jest regulowane. Komory zlokalizowane są wzdłuż mięśni antagonistów tułowia i kończyn. Pod wpływem wtłoczonego powietrza wbudowane w kombinezon komory rozszerzają się, naciągają tkaninę (tj. osłonę kombinezonu). To zapewnia swego rodzaju gorsetowanie tułowia i kończyn. Mechaniczna kompresja tułowia i kończyn powoduje rozciąganie mięśni, struktury stawowo więzadłowej, co z kolei powiększa proprioceptywną stymulację, aktywuje α-γ-motoneurony na wszystkich poziomach OUN i stwarza neurofizjologiczne warunki do przywrócenia zaburzonej kontroli napięcia. Pacjent zaczyna utrzymywać pozycję, odzyskuje umiejętności chodu, poprawia się koordynacja, praksja i mowa.

Kombinezon Atlant można zakładać na dwa sposoby (w zależności od funkcji motorycznych pacjenta), w początkowej pozycji stojącej lub leżącej.

Czas trwania jednej sesji treningowej w kombinezonie Atlant od 15 minut do 40 minut, w zależności od tolerancji pacjenta na wysiłek oraz jego motywacji.

Dla niektórych pacjentów z zaburzeniami ruchu konieczne jest leczenie wspomagające w kombinezonie Atlant przez dłuższy czas, to znaczy, że trzeba taką terapię prowadzić stale.

Rehabilitacja w kombinezonie Atlant zapewnia:

• przywrócenie lub kompensację niepełnosprawności ruchowej w całości lub częściowo, w zależności od deficytu ruchowego i czasu trwania choroby,
• poprawę koordynacji ruchów, przywrócenie równowagi statycznej oraz dynamicznej, poprawa kontroli napięcia w utrzymaniu pozycji pionowej, aktywację umiejętności poruszania się.
• przywrócenie zaburzonych funkcji mowy, dyslalii, afazji ruchowej.

Wskazania:

• mózgowe porażenie dziecięce,
• uszkodzenia rdzenia kręgowego,
•  urazowe uszkodzenia mózgu,
• dyskopatia,
• choroby układu mięśniowo-szkieletowego,
• skolioza,
• udary mózgu,
• atetoza,
• ataksja,
• autyzm,
• zespół Downa,
• stwardnienie rozsiane,
• innymi zaburzenia, które wymagają odzyskiwania funkcji poznawczych i motorycznych.

Neurorozwojowa metoda Bobath została stworzona w latach 40 XX w. przez Bertę i Karla Bobatha. Od tego czasu jest stosowana na całym świecie, zarówno u dzieci (NDT-Bobath), jak i osób dorosłych (IBITA Bobath).

Terapeuta ćwiczy całe ciało dziecka, a nie porusza wybranymi kończynami. Dzięki temu dostarcza odpowiednich doznań czuciowych i ruchowych, a dziecko jest dynamicznie aktywizowane. Pomoc przy wykonywaniu ruchu powinna być taka, aby zapewniała maksymalny i aktywny udział dziecka, a jednocześnie nie wywoływała nieprawidłowych reakcji wynikających ze zbyt dużego wysiłku czy stresu. Każdy ruch jest odpowiednio przygotowywany i połączony z przemieszczaniem ciężaru ciała i środka ciężkości. Rodzaj, tempo i rytm ćwiczeń dobiera się odpowiednio do pacjenta. Mimo, że zajęcia prowadzi się najczęściej indywidualnie, ich celem jest zawsze przygotowanie dziecka do uczestniczenia w normalnym życiu rodzinnym i społecznym.

To indywidualne podejście daje możliwość uwzględnienia potrzeb psychologicznych dziecka, stopnia jego sprawności, występujących zaburzeń, warunków rodzinnych i środowiskowych.

Zalety metody Bobath:

• wpływ na napięcie mięśni poprzez obniżanie napięcia wzmożonego i podwyższanie obniżonego, dzięki zastosowaniu odpowiednich technik postępowania już od pierwszych miesięcy życia,
• wyzwalanie ruchów najbardziej zbliżonych do prawidłowych, osiągnięte przez wspomaganie i prowadzenie ruchu z punktów kluczowych, czyli punktów kontroli ruchu, którymi są: głowa, obręcz barkowa, obręcz miedniczna i inne części ciała,
• wykorzystywanie i utrwalanie zdobytych umiejętności ruchowych w codziennych czynnościach.

Usprawnianie według metody Bobath ma pomóc dziecku we wszechstronnym rozwoju tak, aby mogło uzyskać niezależność w życiu i wykorzystać swe możliwości na tyle, na ile pozwala istniejące uszkodzenie Ośrodkowego Układu Nerwowego (OUN).

Zastosowanie terapii:

• zaburzenia rozkładu napięcia mięśniowego (obniżone lub podwyższone),
• choroby genetyczne, metaboliczne, w wyniku których dochodzi do opóźnienia,
  rozwoju motorycznego w zakresie motoryki dużej (obracanie się, pełzanie,
  czworakowanie, siadanie, chodzenie) jak i małej (w obrębie wzroku, ręki i jamy ustnej),
• mózgowe porażenie dziecięce (MPD),
• urazy i uszkodzenia w ośrodkowym układzie nerwowym,
• uszkodzenia obwodowe układu nerwowego (np. porodowe uszkodzenia splotów barkowych),
• wady postawy w obrębie kręgosłupa, pasa barkowego, biodrowego i kończyn dolnych.

Metoda PNF, czyli proprioceptywne nerwowo-mięśniowe torowanie ruchu (z ang. Proprioceptive Neuromuscular Facilitation) jest uznaną na świecie metodą stosowaną w terapii pacjentów z zaburzeniami w obrębie układu kostno-stawowego, mięśniowego i nerwowego. Jest oparta o wiedzę i osiągnięcia z dziedziny neurofizjologii.

Koncepcja PNF skutecznie wykorzystywana jest w pediatrii ze względu na dużą plastyczność mózgu dziecka. Może dać zaskakujące efekty. Największe sukcesy w terapii możliwe są tylko przy odpowiedniej współpracy rodziców i fizjoterapeuty oraz całego zespołu terapeutycznego.

Zalety metody PNF:

• poprawa koordynacji i równowagi,
• zwiększenie siły i wytrzymałości mięśniowej,
• poprawa techniki chodu,
• polepszenie czucia głębokiego,
• zwiększenie zakresów ruchu.

Dlaczego PNF?

Zgodnie z koncepcją PNF patrzymy na dziecko globalnie, uczymy je samodzielności, dajemy jasne polecenia (zaczerpnięte z życia codziennego) zgodnie z fizjologicznymi wzorcami w kończynach. Cele, które terapeuta i rodzic stawia przed rozpoczęciem terapii muszą być możliwe do osiągnięcia na danym etapie rozwoju i sprawności dziecka. Zajęcia w formie zabawy czy współzawodnictwa motywują dzieci do podejmowania wysiłku, a każde ćwiczenie powinno mieć cel – dla dziecka w postaci zdobycia konkretnej nagrody – dla terapeuty stymulacja danej umiejętności.

Wskazania:

• mózgowe porażenie dziecięce,
• uszkodzenie centralnego układu nerwowego,
• przepuklina oponowo – rdzeniowa,
• zespół Downa,
• rdzeniowy zanik mięśni,
• dystrofia mięśniowa,
• wady postawy/ skoliozy.

Funkcjonalna Indywidualna Terapia Skolioz i choroby Scheuermanna w skrócie FITS jest młodą metodą (stworzoną w 2004 roku) leczenia skolioz, której autorami są fizjoterapeuci dr Marianna Białek oraz mgr Andrzej M’hango. Ich terapia, której skuteczność potwierdzają liczne doniesienia i opracowania naukowe, została doceniona przez SOSORT (Międzynarodowe Towarzystwo Ortopedyczne i Rehabilitacyjne Leczenia Skolioz). Towarzystwo to uznało FITS za skuteczną metodę w leczeniu skolioz.

Terapia metodą FITS dedykowana jest dla dzieci u których podejrzewa się lub już zdiagnozowano skoliozę, chorobę Scheuermanna i inne wady postawy (postawa skoliotyczna, plecy okrągłe, wady klatki piersiowej). Przed rozpoczęciem terapii pacjent poddawany jest szczegółowemu badaniu podczas którego określa się m.in. lateralizację całego ciała, kąt rotacji tułowia i inne ważne parametry. Otrzymane informacje zestawia się ze zdjęciem RTG, a także klinicznym obrazem dziecka, po czym ustawia się indywidualny plan terapii.

Sama indywidualizacja odgrywa tu kluczową rolę, ponieważ u każdego pacjenta wada kręgosłupa manifestuje się niepowtarzalnie. Zwiększa to poczucie kontroli nad przebiegiem terapii oraz jej postępami.

Terapia składa się z wcześniej wspomnianego dokładnego badania, normalizacji napięcia skróconych mięśni, pracy manualnej na strukturach, nauki korekcji ciała oraz stabilizacji tejże korekcji, elongacji kręgosłupa oraz jego uelastyczniania, oddechu derotacyjnego.

Kinesiology Taping zostało stworzone przez dr Kenzo Kase na początku lat siedemdziesiątych. W terapii wykorzystuje się rozciągliwe plastry, których parametry zbliżone są do ludzkiej skóry.

Metoda ta bazuje na aktywacji skórnych receptorów dotyku, które wpływają na funkcje nerwowomięśniowe. Kinesiology Taping jest metodą często stosowaną w urazach sportowych, onkologii, neurologii, rehabilitacji pediatrycznej.

Celem stosowanych aplikacji jest redukcja bólu, wspomaganie lub hamowanie aktywności mięśnia, zapobieganie urazom, wspomaganie pracy układu limfatycznego, repozycję stawu, jak również wspomaganie mięśni posturalnych i czucia głębokiego (czucie własnego ciała). W zależności od techniki zastosowanej aplikacji plastra może on wspomagać pracę mięśnia, zmniejszać napięcie mięśniowe, aktywować endogenny system znieczulania (działanie przeciwbólowe) oraz wprowadzać korekcję mechaniczną. Kinesiotaping oddziaływuje na mięśnie, powięzi, stawy, układ limfatyczny i nerwowy. Jeżeli praca mięśni jest nieprawidłowa, może to skutkować szeroką gamą objawów. Kinesiotaping jest powszechnie stosowanym sposobem terapii dużej liczby schorzeń i urazów narządu ruchu w wielu krajach: Japonii, USA, krajach Europy, Azji. Stosowane specjalne plastry mają elastyczność i grubość zbliżoną do ludzkiej skóry. Stosując daną aplikację kinesiotapingu podnosi się epidermę zwiększając przestrzeń pod tkanka podskórną, powodując odciążenie receptorów zmniejszając ból. przepływu krwi i limfy. Stosując plaster na zmienioną chorobowo tkankę uruchamia się proces samoleczenia i przyspieszenia regeneracji organizmu.

Główne działanie kinesiotapingu:

• zmniejsza ból i nienaturalne odczucia skóry i mięśni
• usuwa zastoje i obrzęki limfatyczne
• poprawia funkcję mięśni oraz reguluje napięcie powięzi
• koryguje niewłaściwą pozycje stawu i zwiększa jego zakres ruchu

Wskazania:

• zespoły bólowe w stanie podostrym i przewlekłym w przebiegu choroby zwyrodnieniowej
• kręgosłupa
• dyskopatie
• choroby zwyrodnieniowe stawów
• zespoły korzeniowe i rzekomokorzeniowe
• stany po urazach narządu ruchu
• hypermobilność
• hypomobilność
• entezopiatie ( np. łokieć tenisisty, ostroga piętowa)
• korekcja wad postawy
• blizny

Polega na kształtowaniu sprawności ruchowej dłoni. Ręka jako niezwykle ważny narząd ruchu, pomaga nam poznawać otaczający nas świat, a jej reprezentacja w mózgu jest ogromna. Sprawna praca ręki pozwala wykonywać czynności samoobsługowe mycie, jedzenie, ubieranie, ale także pisanie rysowanie, chwytanie. Podczas zajęć ćwiczymy różne rodzaje chwytu, koordynację oko-ręka oraz koordynację między prawa i lewą dłonią. W podejściu globalnym sprawność kończyny górnej odnosi się do prawidłowego wzorca posturalnego całego ciała, a tym samym do osiągania funkcjonalnych efektów terapii.